40 HOOFDSTUK III macht uit. Bisschoppen kregen toezicht op vrijgestelde gemeenteprebenden en op het pastorale werk van vrijgeste lde orden en kapittels. Het regelde synodes in provincie en diocees. Om het geloof beter te kunnen doorgeven ondersteunde het Concilie het opkomende gebruik van catechismussen zoals die van Petrus Canisius, en trof het voorbereidingen voor de Romeinse catechismus. Consequenties 88. Hoewel het Concilie van Trente grotendeels een reactie was op de protestantse Reformatie, veroordeelde het geen individuen of gemeenschappen, maar specifieke leerstellingen. Omdat de leerdecreten van het Concilie zich veelal afzetten tegen wat het als protestantse dwalingen beschouwde, ontstond er een polemisch klimaat tussen protestanten en katholieken waarin katholicisme tegenover protestantisme werd gedefinieerd. Deze benadering leek veel op die van lutherse confessionele geschriften, waarin lutherse posities ook door tegenstelling werden gedefinieerd. De besluiten van het Concilie van Trente vormden de grondslag voor de katholieke identiteit tot aan het Tweede Vaticaanse Concilie. 89. Tegen het eind van de derde bijeenkomst van het Concilie van Trente moest nuchter worden vastgesteld dat de eenheid van de kerk in de Westerse wereld gebroken was. In lutherse territoria ontstonden nieuwe kerkstructuren. De Vrede van Augsburg in 1555 zorgde aanvankelijk voor stabiele politieke relaties, maar kon het grote Europese conflict van de zeventiende eeuw, de Dertigjarige Oorlog (1618-1648), niet verhinderen. Het ontstaan van seculiere natiestaten met sterke confessionalistische tendensen was een blijvende erfenis van het Reformatietijdperk. HETTWEEDEVATICAANSECONCILIE 90. Hoewel het Concilie van Trente de katholieke verhouding tot lutheranen meerdere eeuwen heeft bepaald, moet zijn erfenis nu worden gezien door de lens van het Tweede Vaticaanse Concilie (19621965). Met dit Concilie trad de Katholieke Kerk toe tot de oecumenische beweging en liet het de beladen polemische sfeer van de post-Reformatorische tijd achter zich. De Dogmatische Constitutie over de Kerk (Lumen Gentium), het Decreet over Oecumene (Unitatis Redintegratio), de Verklaring van Godsdienstvrijheid (Dignitate
RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=