32 HOOFDSTUK III en steden Luthers betoog overtuigend vonden, hebben zij het mandaat niet uitgevoerd. HET BEGIN VAN DEREFORMATIEBEWEGING 58. Luthers uitleg van het evangelie overtuigde steeds meer priesters, monniken en predikanten, die deze uitleg wilden opnemen in hun prediking. Tot de zichtbare tekenen van verandering behoorde dat leken communie onder beide gedaanten ontvingen, sommige monniken en priesters trouwden, bepaalde vastenregels werden losgelaten, en beelden en relikwieën soms respectloos werden behandeld. 59. Luther wilde geen nieuwe kerk stichten, maar was deel van een brede en veelzijdige drang tot hervorming. Hij speelde een steeds actievere rol en probeerde doctrines en praktijken te veranderen die volgens hem louter op menselijk gezag berustten en in tegenspraak waren met de Schrift. In zijn traktaat ‘Aan de christelijke adel van de Duitse natie’ (1520) pleitte hij voor een priesterschap van alle gedoopten, en daarmee voor een actieve rol van leken in de kerkhervorming. Leken – vorsten, magistraten, en de gewone man – speelden een belangrijke rol in de beweging van de Reformatie. BEHOEFTE AAN TOEZICHT 60. Aangezien er geen algemeen plan of centrale organisatie achter de hervormingen zat, verschilde de situatie per stad en per dorp. Er ontstond behoefte aan kerkvisitaties. Omdat hier toestemming voor nodig was van vorsten en magistraten, verzochten de hervormers de keurvorst van Saksen in 1527 om een visitatiecommissie in te stellen. Deze moest niet alleen de prediking, de dienst en het leven van de predikanten controleren, maar ook voor hun levensonderhoud zorgen. 61. De commissie installeerde een soort kerkbestuur. Per regio moesten de superintendenten de predikanten en hun leer en levenswijze controleren. De commissie onderzocht ook de orden van dienst en zag erop toe dat ze uniform waren. In 1528 verscheen een predikantenhandboek dat inging op alle belangrijke zaken rond leer en praktijk. Het zou een belangrijke rol spelen in de geschiedenis van de lutherse belijdenissen.
RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=