Samengeroepen om vredestichters te zijn

GEMEENSCHAPPELIJKE BESCHOUWING VAN DE GESCHIEDENIS 19 33 Gedurende deze tijd was de culturele elite van Europa getuige van een proces van vernieuwing op intellectueel en cultureel gebied, samengevat met de woorden ‘Renaissance’ en ‘Humanisme’. De vorm van dit proces was in heel Europa sterk verschillend. Zo had het bijvoorbeeld in Italië meer ‘heidense’ trekken dan in Noord-Europa, waar ‘Bijbelse humanisten’ zoals Erasmus en Thomas More gebruik maakten van humanistische technieken om vroomheid en Bijbelstudie te bevorderen. Ondertussen werd het Humanisme in Frankrijk vooral ondersteund door een vernieuwd rechtsdenken. In de kern wordt de geest van de uit het Italië van de veertiende eeuw stammende Renaissance zeer goed weergegeven met de bekende woorden van de historicus Jacob Burkhardt: “de ontdekking van de wereld en van het menszijn.” Deze woorden duiden op een nieuwe waardering van de wereld rond de mensheid. Zij kondigen ook een nieuw zelfbewustzijn aan, dat gekenmerkt wordt door de erkenning van de unieke waarde en betekenis van het individu. Humanisme kan beschouwd worden als de voornaamste intellectuele manifestatie van de Renaissance. Het bevorderde de studie van de oude klassieke letterkunde, zowel de Latijnse als de Griekse. Maar het voedde ook het verlangen terug te keren naar de wortels van de Europese beschaving, terug naar de bronnen (ad fontes) en hun waarden. Binnen het christendom leidde dit tot een grondige bestudering van de Schrift in haar oorspronkelijke talen (Hebreeuws en Grieks), van de kerkvaders, en van andere bronnen van kennis over de vroege Kerk. Het leidde daarnaast tot de verkenning van andere bronnen van kennis over de vroege Kerk. Het Humanisme bracht ook een onderwijsprogramma met zich mee dat hoofdzakelijk de opkomende maar ook tegen de klassieke Hervormers. Ze bestond uit verschillende groepen zoals de leiders van de Grote Boerenoorlog (1524-1525), de Wederdopers, de Spir itualisten, protestantse rationalisten , Unitariërs en Schwenckfelders. Anderen etiketteren deze groepen als ‘de l inkervleugel van de Reformatie’ .

RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=