EEN EXEMPLARISCHE DIALOOG 145 Geweldloosheid is een vorm van actief opkomen voor het precaire en kwetsbare leven217; het omvat een vorm van empowerment die mede – maar niet uitsluitend – door geweldloze communicatie wordt bereikt. Vanuit dit perspectief schiet het pacifisme, opgevat als neutrale afzijdigheid, tekort. Geweldloosheid behelst niet afzijdigheid of onthouding van actie, maar actieve participatie in sociale en politieke conflicten die zich voordoen, op basis van geweldloosheid die zowel een grondhouding is alsook, een aantal social skills en managementtechnieken in zich verenigt – waaronder instrumenten om een gewelddadige radicalisering van de eigen aanhang tijdens de sociale actie te voorkomen. Geweldloosheid heeft vaak een spirituele basis (Hindoe, Christelijk of Boeddhistisch). Van dit type geweldloosheid is ook de sociale effectiviteit voor een groot aantal cases onderzocht, onder andere door Gene Sharp en Timothy Garton Ash.218 Geweldloosheid heeft een grote politieke relevantie verworven. De transities naar postcommunistische staten – vormen van regime change – na het einde van de Koude Oorlog is grotendeels te danken aan het in praktijk brengen van geweldloosheid in burgerbewegingen. Het is juist dit type geweldloosheid dat door paus Johannes Paulus II werd geprezen in zijn sociale encycliek Centesimus Annus (1991). K. Twistpunt conflictescalatie Een twistpunt met betrekking tot de geweldloosheid is niet zozeer of zij bij binnen-statelijke conflicten effectief kan zijn, maar in welke mate zij instrumenten heeft ontwikkeld voor landsverdediging. Ze kent weliswaar velerlei vormen van verzet, zoals liegen tegen Nazi’s 217 Butler, J. (2006) , Precarious li fe. The Powers of Mourning and violence. London & New York: Verso; Butler , J. (2016), Frames of War. When is li fe Grievable? London & New York: Verso; Butler J. (2020), The Force of Non-Violence. London & New York: Verso. 218 Sharp, G. , The Politics of Non-Violent Action Volume 1. Boston: Porter Sargent; Robert, A. & Timothy Garton Ash 92011), Civi l Resistance & Power Politics. The Experience of Non-Violent Action from Gandhi to the Present. Oxford: Oxford University Press 2011
RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=