Oosterse Kerken

25 Als voorzitter van de Orthodoxe Bisschoppenconferentie tracht u de eenheid en samenwerking tussen de verschillende jurisdicties te versterken. Slaagt u daarin? “De Orthodoxie vormt één kerk, maar bestaat anderzijds uit een veelheid van autocefale, lokale kerken. De veertien autocefale kerken bevinden zich al jaren in een proces van voorbereiding van een heilig panorthodox concilie dat met Pinksteren in 2016 plaats zal vinden. Een van de problemen is de situatie van de Orthodoxie in de diaspora, waar wij niet een eenmakende structuur hebben, maar ten gevolge van migratie een opeenhoping van jurisdicties. Orthodoxen van een bepaalde plaats behoren tot eenzelfde bisschop. Zo zou het moeten zijn. Maar dit is een moeilijk punt. Hoewel al jarenlang gezegd wordt dat we de eenheid moeten versterken, lijkt het wel alsof er een competitie gaande is van kerken die nog snel parochies onder hun eigen jurisdictie oprichten en bisschoppen benoemen. Hoe ziet u de samenwerking met andere kerken in de Raad van Kerken en in het bijzonder de relatie met de Katholieke Kerk? “Wij proberen sinds de vorming van de Bisschoppenconferentie echt deel te hebben aan verschillende facetten van relaties tussen kerken en de relatie met de overheid. Het oecumenisch aspect vind ik heel belangrijk. Het Oecumenisch Patriarchaat heeft altijd een grote rol gespeeld in de toenadering tussen de kerken, eerst met anglicanen en met protestanten, vanaf 1964 ook met katholieken. Ik zou heel graag de contacten met de Katholieke Kerk willen verstevigen. Bij gelegenheid van het bezoek van de Oecumenisch Patriarch aan België hebben we een gezamenlijke bijeenkomst van de Orthodoxe en Katholieke Bisschoppenconferentie van België georganiseerd. In november van 2015 brachten we samen een bezoek aan Constantinopel. We hebben afgesproken om meer contacten met elkaar te hebben en één maal per jaar een gezamenlijke vergadering te houden. Ook in Nederland zouden we een gemengde commissie van katholieken en orthodoxen met deelname van bisschoppen op poten moeten zetten. Zo kunnen we elkaar beter leren kennen. In zo’n commissie zouden we de resultaten van de internationale dialoog tussen katholieken en orthodoxen kunnen evalueren. Maar ook praktische zaken zouden aan de orde kunnen komen, zoals de problematiek rond gemengde huwelijken. In het bijzonder zouden we met elkaar kunnen spreken over de opdracht hoe we samen meer getuigen van Gods aanwezigheid kunnen zijn in een wereld die meer en meer de rug toekeert naar God en hoe we jongeren kunnen aanspreken en bereiken.” De Orthodoxe Kerk bereidt zich voor op het panorthodox Concilie. Wat zijn uw verwachtingen? “De situatie van de Orthodoxie in de diaspora is een van de vele thema’s op de agenda van het concilie. Een commissie onder voorzitterschap van metropoliet Joannes van Pergamon (Zizioulas) is belast met de voorbereiding van de documenten. Daarbij wordt gekeken naar alle onderwerpen die in de voorbereidende panorthodoxe conferenties aan de orde geweest zijn: contacten met andere kerken, het vasten, de kalender (ook een moeilijk punt). Er gaan dingen gebeuren en het is belangrijk dat er een gezamenlijke wil is om het concilie te laten slagen. De moed om het concilie te houden is belangrijk en ook dat er geen verborgen agenda’s zijn. De verwachtingen kunnen anderzijds ook weer niet te hoog gespannen zijn. Een vergelijking met het Tweede Vaticaans Concilie is niet op zijn plaats. Dat concilie duurde meerdere jaren. Het panorthodox concilie zal slechts enkele weken duren. Het is belangrijk dat we de krachten bundelen en dat het krachtig en energiek wordt voorbereid. De wereld wacht op al lang op een concilie van de Orthodoxe Kerk. Laten we er voor bidden.” ◆ “In de diaspora is er een opeenhoping van jurisdicties.” Geert van Dartel Geert van Dartel is theoloog en directeur van de Katholieke Vereniging voor Oecumene.

RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=