8
Europa. Eerst schets ik in vogelvlucht
hoe Europa aan bod kwam op de
Assemblee en ik besluit dit
caleidoscopische resumé met wat korte
persoonlijke kanttekeningen.
Het eerste deel bestaat uit drie
elementen:
a) Wat werd er over Europa gezegd in
de vele lezingen?
b) door de aanwezige Europese
politici?
c) wat meldt de Slotverklaring over
Europa?
A. De lezingen
Ik wil beginnen met twee voor Europa
gebruikte beelden aangereikt door de
bisschoppen Pap en Chartres waarmee
zij inhaakten op het thema Licht uit het
motto van de Assemblee.
Een van de laatste sprekers op de
Assemblee was de calvinistische
bisschop
Geza Pap
, kerkleider in de
regio Transsylvanië. Pap stond stil bij
de oude Semitische wortels van het
woord Europa. Europa betekent ‘avond’
of ‘duisternis’. Europa als het duistere
werelddeel dat volgens hem pas echt
verlicht werd toen Paulus voet op
Europese bodem zette.
Richard Chartres
, anglicaans bisschop
van Londen hield het in een eerder
vertoog in die week bij een actueel
beeld vanuit de ruimte: Europa is ’s
nachts een van de meest verlichte
delen op aarde, die meteen haar
welvaart verraadt en bij hem de vraag
opriep wat de mensen op een dergelijk
helder verlicht continent nog met het
Licht van Christus moesten?
Kardinaal Peter Erdö
, de Hongaarse
voorzitter van de CCEE, schetste aan
het begin van de Assemblee het
perspectief: het huidige Europa is niet
langer het Europa van Basel en Graz,
de twee vorige Assemblees. Nieuwe
uitdagingen kwamen op ons af: het
proces van globalisering op ons
continent dat hand in hand gaat met
mobiliteit van mensen en een niet altijd
harmonieuze confrontatie tussen
religies en culturen en waarop het
vraagstuk van de (sociaaleconomische)
rechtvaardigheid in het bijzonder nog
niet is opgelost. Menselijke en
christelijke waarden staan opnieuw
voor een grote uitdaging. Europa lijkt
enerzijds doelloos rond te drijven, het
verliest zijn idealen en anderzijds ziet
Erdö een groeiende behoefte, een
zoektocht van Europa om zijn betekenis
te vernieuwen waarbij de Europese