43
ze moeten groeien van onderaf. Veel
hangt ook af van de deelnemers aan
Sibiu, zij moeten vertellen over wat ze
er beleefd hebben en zo de boodschap
van Sibiu verder dragen.
P. Kohnen wijst er op dat de
voorbereiding op Sibiu gepresenteerd is
als een pelgrimage. In Nederland was
het aanbod daarop gericht, bijvoorbeeld
de lezingenreeks rond Sibiu. De
belangstelling in Nederland voor Sibiu
is echter niet groot gebleken. Toch is
het handboekje voor spirituele
oecumene van Walter Kasper goed
aangeslagen, het wordt in sommige
parochies met honderden exemplaren
tegelijk afgenomen. Dat zegt iets over
het belang van spiritualiteit binnen de
oecumenische beweging.
Dhr. Siefkens merkt op dat je kunt
inspelen op de betekenis van
spiritualiteit door elkaar bijvoorbeeld te
vragen welk gedeelte van het Evangelie
iemand het meest aanspreekt en
daarover met elkaar in gesprek te gaan.
L. van Leijsen ziet het als een positieve
ontwikkeling dat Sibiu heeft geleid tot
een nadere kennismaking met de
orthodoxie. Vooral in protestantse
kringen is er nog veel onbekendheid
met de orthodoxie. Het is van belang
dat deze kennismaking bevorderd
wordt. Dhr. Stenvers merkt op dat in
oosterse landen vaak veroordelend
over het westen wordt gesproken.
Tegelijkertijd is het echter zo dat
westerlingen ook zeer veroordelend
over het oosten kunnen zijn. Veel heeft
te maken met gebrek aan kennis van
elkaars geschiedenis en tradities.
Ds. Pijkeren komt terug op de vraag
van Mevr. Bouwhuis inzake de
rimpelingen van de steen in de viiver.
Hij merkt op dat hij hoopt dat deze
vanaf volgend jaar zomer zichtbaar
zullen zijn.
H. Kronenburg wijst naast de noodzaak
om de spiritualiteit te verdiepen ook op
de noodzaak van het harde werken aan
structuren voor de oecumene. De
oecumene van het hart is zeker van
belang, maar deze moet ingebed
blijven in het lichaam.
Als positief voorbeeld van wat mogelijk
is vertelt P. van Doorn uit Bussum over
oecumenische lezingencycli op
plaatselijk niveau. Jaarlijks houden zij
zestien keer drie lezingen. Aan die
lezingen nemen jaarlijks over de
vierhonderd mensen deel.