Pagina 15 - Overig

Basis HTML versie

15 
moeten veranderen. CEC en COMECE 
zijn nauw betrokken bij de dialoog 
tussen de Brusselse instellingen en de 
kerkelijke leiders. Maar Jean­Arnould 
de Clermont, de Franse voorzitter van 
de CEC, stelde na Sibiu duidelijk dat 
“De kerken niet de religieuze knechten 
zijn van de politici”. Hij vindt deze 
Brusselse dialoog nog te vaak een 
gebeuren voor de galerij en zegt het 
gevoel te hebben dat we als kerkleiders 
alleen voor de groepfoto naar Brussel 
komen. Het is een dialoog waarbij een 
partij eenzijdig de agenda, de 
gesprekspartners en de agenda 
bepaalt. En dat is geen dialoog. Artikel 
51 erkent dat de kerken en 
godsdiensten een specifieke plaats in 
het Europese landschap bekleden (zie 
interview met Jean­Arnould de 
Clermont in Tertio van 19 september 
2007 na afloop van de Assemblee). 
4.
De impact van de oecumenische 
dialogische relaties. Oecumene  houdt 
in dat mensen samenkomen. 
Oecumene helpt je te ontdekken hoe 
de wereld (of zoals in Sibiu Europa) in 
elkaar steekt en steeds meer onderling 
afhankelijk wordt. De in zichzelf 
opgesloten mens (de homo clausus) 
staat tegenover het oecumenische 
wereldbeeld: ‘een wereld of geen 
wereld’. In de oecumene leer je, aldus 
Keith Clements, dat nationale loyaliteit 
en internationale verantwoordelijkheid 
hand in hand kunnen gaan, dat 
nationale vaderlandsliefde en 
internationale solidariteit een tweespan 
kunnen vormen. 
Het waren op de EEA3 in Sibiu vreemd 
genoeg de buitenstaanders zoals de 
burgemeester van Sibiu, de Europese 
politici en de gewone Roemeense 
mensen op het grote stadsplein na de 
slotviering van de Assemblee 
(“Eenheid, eenheid, eenheid”, 
scandeerden ze) die de Europese 
kerken en kerkleiders uitdaagden om 
geen ‘gesloten gemeenschap’ te zijn, 
maar de zoektocht naar diepere 
eenheid en verzoening nog veel 
serieuzer ter hand te nemen en daar 
vooral niet mee te talmen. 
Zelf kwam ik met een ambivalent 
gevoel terug uit Sibiu. In de 
informelere ontmoetingen (kleine 
gespreksgroepen, samenkomsten 
allerhande zoals het elkaar treffen 
op straat of tijdens de maaltijden, 
allerlei vieringen, enz.) kwam de 
oecumenische elektriciteit tussen de 
deelnemers tot ontlading en werd 
tastbaar dat verzoening, een diepere 
eenheid of een nauwere verbonden­