Justitia et Pax. Het engagement van de katholieke kerk met vraagstukken van gerechtigheid en vrede
Het is wel toeval dat de Katholieke Vereniging voor Oecumene mij nu heeft gevraagd een artikel voor haar website te schrijven over Justitia et Pax en de oecumene. Binnenkort neem ik afscheid van de Nederlandse afdeling van deze wereldwijde beweging. Goed moment voor een reflectie.
Zomercolumn: Oecumene in Jeruzalem (Palestina)
De afgelopen twee jaar heb ik vanuit de Protestantse Kerk Nederland (PKN) gewerkt bij Sabeel, een Palestijns oecumenisch centrum voor bevrijdingstheologie in Jeruzalem. Niet eerder kreeg ik te maken met zoveel verschillende kerken en zoveel verschillen in geloofsbeleving. Mijn collega’s waren Grieks-Orthodox, Armeens-Orthodox, Rooms-Katholiek, Anglicaans. Als ‘reformed protestant’ behoorde ik tot een kleine minderheid. Dat was erg leerzaam, inspirerend en soms ook lastig.
Zomercolumn: Oecumene in kerk en academie (België)
Mijn oecumenisch werk in België speelt zich zowel in de academie als in kerkelijk verband af en beide aspecten vloeien naadloos in elkaar over. Ik zou niet zinvol over oecumenische kwesties kunnen doceren of publiceren indien ik niet tegelijk zeer actief zou zijn in nationale en internationale dialogen.
Taakgroep Pelgrimage van Gerechtigheid en Vrede - Raad van Kerken in Nederland
Tijdens de Assemblee in Busan in 2013 riep de Wereldraad van Kerken lidkerken wereldwijd op tot het samen verder optrekken in een Pelgrimage van Gerechtigheid en Vrede in de komende zeven jaren tot de volgende Assemblee. De aanleiding tot deze oproep lag in de eerdere Decade Geweld niet Gewild (Decade to Overcome Violence) van de Wereldraad en de Internationale Oecumenische Vredesconvocatie in Jamaica in 2011, waar geconstateerd werd dat kerken zich nog duidelijker moeten inzetten voor rechtvaardige vrede in deze gebroken wereld vol van onrecht en oorlog…Vandaar de oproep tot een Pelgrimage van Gerechtigheid en Vrede.
Zomercolumn: De lange nachten van Aleppo (Libanon)
Voor de Syrische oorlog was het nachtleven een van de meest opvallende kanten van de stad Aleppo. De winkels waren tot ’s avonds laat open. In de parken en op de boulevards, kuierden en keuvelden overal groepjes jongeren. Om middernacht zaten de restaurants en cafés nog vol, niet alleen met volwassenen, maar ook met kinderen. Geen wonder, want de zomers in Aleppo zijn snikheet. Na het middaguur neemt iedereen een lange siësta. ’s Avonds begint het leven weer. Ik heb een aantal malen van dat nachtleven kunnen meegenieten, in de mooie restaurants van de oude stad en op het dak van Hotel Cilicia.
Zomercolumn: Oecumene en Graz (Oostenrijk)
Op zaterdag 20 juni j.l. rond het middaguur reed een verwarde en gewelddadige man met zijn auto hard door het centrum van Graz en probeerde zoveel mogelijk mensen te raken. Er werden drie mensen meteen gedood en tientallen gewond; enkelen van hen zweefden ook dagen later nog in levensgevaar. ’s Avonds vond in een katholieke kerk die aan de drukste winkelstraat ligt en waar de man doorheen was geraasd een oecumenische rouwdienst plaats. Er namen ongeveer zeshonderd mensen – kerkelijk en niet-kerkelijk betrokkenen, ook moslims en aanhangers van andere godsdiensten – aan deel.
Nieuw boek van Eduardo Echeverria: Pope Francis: The legacy of Vaticanum II
Eduardo Echeverria is een Amerikaanse theoloog en filosoof die vanwege zijn studie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en kennis van de Nederlandse protestanste theologie een bijzondere band met Nederland heeft. In 2013 verscheen bij Brill in Leiden zijn studie 'Berkouwer and Catholicism, Disputed Questions'. De laatste jaren ging zijn aandacht uit naar paus Franciscus, die door zijn bijzondere optreden en pubicaties (Evangelii gaudium, Laudato Si') geweldig veel enthousiasme losmaakt. Onlangs verscheen bij Lectio Publishing, zijn boek 'Pope Francis: The legacy of Vaticanum II'
Over de onuitblusbare kracht van het geloof
In mei van dit jaar waren we bij elkaar in Bethlehem, vertegenwoordigers van de ruim honderd organisaties die samen het wereldwijde netwerk vormen van Pax Christi, de internationale katholieke vredesbeweging. Grote organisaties met een professionele staf, kleine groepen met alleen maar een paar enthousiaste vrijwilligers; door en door katholieke groepen, groepen die vanuit hun beleid of simpelweg in de praktijk oecumenisch zijn; een paar die zelfs interreligieus zijn samengesteld.
Zomercolumn: Katholieke broodjes en een baptisten bus (Zuid-Soedan)
Is er nog hoop voor Zuid-Soedan? Op dit moment gaat elk krantenbericht over Zuid-Soedan opnieuw over vechten, vluchtelingen en verdriet. Om triest van te worden. En dat ben ik ook regelmatig. Zuid-Soedan is een land met zoveel potentie, maar het voelt alsof we weer terug zijn bij af: een machtsstrijd op politiek niveau wordt uitgevochten over de ruggen van gewone mensen.
LAUDATO SI Encycliek van paus Franciscus over ‘ons gezamenlijk Huis’, de aarde
Na ‘Evangelium gaudium’ uit 2013 is ‘Laudato si’ het tweede grote document dat paus Franciscus publiceert. Was ‘Evangelium gaudium’ gericht aan alle gelovigen van de Kerk over de missionaire vernieuwing, ‘Laudato si’ is gericht aan alle mensen op aarde en gaat over de ecologische zorgen voor het “gemeenschappelijke Huis”, Moeder aarde, zoals de aardbol door de grote heilige Sint Franciscus werd genoemd in zijn beroemde Zonnelied. Op 18 juni werd deze encycliek, in totaal zes hoofdstukken met een inleiding en gedateerd op 24 mei 2015 (Hoogfeest van Pinksteren), in Rome gepubliceerd. De datum van Pinksteren, het feest van de Heilige Geest, is niet toevallig gekozen. Het verwijst naar Gods Geest die over de oervloed ging aan het begin van de schepping (Gen. 1.1).