Uitwisseling of kortsluiting? Observaties bij een dialoog tussen groene spirituele leiders en groene ondernemers
De Raad van Kerken in Nederland organiseerde onlangs een bezinningsbijeenkomst rond de encycliek LaudatoSi van paus Franciscus. Voor de Raad en een aantal deelnemers was dit een vervolg op een eerdere bijeenkomst met de patriarch van Constantinopel, Bartolomeus. De ' groene' patriarch gaf een mooie videoboodschap aan de deelnemers. De timing was actueel, precies tussen twee VN klimaatconferenties in. De deelnemers kwamen uit verschillende ' werelden': politiek, media, religie, bedrijfsleven en uit wetenschap en onderwijs. Genoeg kansen voor dialoog, maar ook voor kortsluiting dus.
Spannend werd de bijeenkomst eigenlijk pas in het laatste uur, na de keurige presentaties van drie hoogleraren en een representant van Shell, na de geregisseerde gesprekken in kleine groepen en na de bijzonder interessante excursie bij waterbedrijf Dunea.
Pas in het laatste uur werd er echt gediscussieerd. Dat had met zoveel interessante deelnemers van mij wel veel eerder mogen beginnen.
Kortsluiting
Een ding viel mij op deze dag in het bijzonder op: de kortsluiting in benaderingen tussen het milieutechnologisch perspectief in het bedrijfsleven en de bronnen van onze cultuur anderzijds. Bij mij bleef het beeld hangen dat enerzijds religies onvoldoende het belang van milieutechnologie onderkennen, en dat anderzijds ondernemers zich onbegrepen voelen maar ook zelf niet steeds het belang zien van cultuur, moraal en spiritualiteit als factor in de ontwikkeling, acceptatie en implementatie van milieutechnologie. Zijn beide groepen gesprekspartners niet te veel uit op erkenning van het eigen perspectief in plaats van op een dialoog in een open verbinding met elkaar, vraag ik mij af.
Prille dialoog
In de encycliek LaudatoSi pleit paus Franciscus voor een wederzijdse aanvulling van milieutechnologie en wetenschap enerzijds en morele en spirituele bronnen van wijsheid anderzijds. Voor mij maakte deze interessante middag duidelijk dat dit gesprek als echte dialoog nog maar net begint. Des te belangrijker is het dat deze dialoog wordt voortgezet. Van twee kanten is voor het slagen daarvan bewust gerichte inspanning vereist. Een dialoog over het gemeenschappelijke huis moet immers veel meer worden dan een wederkerig streven naar erkenning door de ander.