Jaargang 59 Nummer 4

POKROF 2012 • 4 3 Hoe een Russisch dorp overleeft – Paul Baars 7 Verbreding oecumenische beweging? – Geert van Dartel 8 Meditatie: Pokroficoon – Paul Brenninkmeijer 11 Aleksej Tolstoj’s Ballade – Dolf Bruinsma 14 Vernieuwing Russische icoon- schilderkunst – Paul Brenninkmeijer 17 In Memoriam p. Gabriël – Dolf Bruinsma 19 Efrem als inspiratie voor nu – Leo van Leijsen 21 Korte berichten 23 Liturgieagenda Pokrof 2 Redactie: Paul Baars, Wil van den Bercken, Paul Brenninkmeijer, Dolf Bruinsma, Geert van Dartel, Josephien van Kessel, Dolf Langerhuizen (hoofdre- dacteur), Leo van Leijsen (redactiesecretaris), Heleen Murre-van den Berg, Katja Tolstaja, Huub Vogelaar. Administratie en redactiesecretariaat: Katholieke Vereniging voor Oecumene, Biltstraat 121, 3572 AP Utrecht, tel. 030 - 2326907, e-mail: secretariaat@oecumene.nl, internet: http://www.oecumene.nl/Publicaties/Pokrof De auteurs zijn verantwoordelijk voor de inhoud van hun bijdragen en geven niet de mening van de redactie weer. De redactie is verantwoordelijk voor titels en tussenkopjes alsook voor foto’s en hun onderschriften. Voor mogelijke onjuistheden in aankondigingen van liturgievieringen en evene- menten kan de redactie niet aansprakelijk worden gesteld. De redactie behoudt zich het recht voor ingezonden reacties in te korten of niet te plaatsen. Opzeggingen dienen vóór 1 december in Utrecht te geschieden, anders wordt men verondersteld abonnee te blijven. De abonnementsprijs is € 20, giro 5679145 (codes voor overboekingen vanuit buitenland: IBAN: NL 61 INGB 0005679145 en BIC: INGBNL2A t.n.v. Tijdschrift Pokrof, Utrecht. Opmaak: VANDARTEL , Oss Drukwerk: Van Stiphout, Helmond. VAN DE REDACTIE In dit Pokrofnummer gedenken we met eerbied pater Gabriël Münninghof. Dolf Bruinsma memoreert zijn leven. Met zijn overlijden op 8 juni 2012 is een tijd- perk afgesloten. Veel leden van de Pokrofgemeen- schappen, maar evenzeer de lezers van Pokrof bewa- ren aan hem dankbare herinneringen. Paul Baars geeft een impressie van het dorp Gorboénovo Gorá in de Russische provincie Pskov. Tijdens de consultatie van Societas Oecumenica in Belfast was de centrale vraag: moet de oecumene haar horizon verbreden? Geert van Dartel schrijft over de inbreng van enkele orthodoxe theologen. Paul Brenninkmeijer vertelt over de icoon van de Bescherming van de Moeder Gods en de meervoudi- ge betekenis van de sluier (pokrof) . Aleksej Tolstoj schreef in de 19 e eeuw een ballade over Johannes van Damascus. Dolf Bruinsma laat enkele aspecten uit het leven en de nalatenschap van deze verre neef van Lev Tolstoj voor ons oplichten. Russische icoonschil- derkunst blijft boeien. De heropleving hiervan is onlosmakelijk verbonden met de naam van archiman- driet Zenon. Paul Brenninkmeijer bespreekt diens visies. En Leo van Leijsen bespreekt Kees den Biesens boeiende boek over Efrem, een belangrijk auteur, die ons ook nu nog kan aanspreken. Veel inspiratie en leesplezier toegewenst! Dolf Langerhuizen, hoofdredacteur Pokrof verschijnt vijfmaal per jaar en is een uitgave van de Katholieke Vereniging voor Oecumene Athanasius en Willibrord In de Fitzroykerk te Belfast (N-Ierland) spraken theologen, onder wie Ortho- doxe, over de relatie tussen oecumene en interreligieuze dia- loog. (Foto: G. van Dartel)