2021-56 Katholiek leiderschap in een tijd van transitie 27 verantwoordelijkheid. Bisschoppen, priesters en leken hebben hun eigen verantwoordelijkheid dat gestalte krijgt in een episcopaal-synodaal kerkbesef. De Rooms-Katholieke Kerk koos vooralsnog voor het behoud van het overgeleverde erfgoed met betrekking tot micro-ethiek en ambt. Binnen de Wereldkerk leven echter meer en meer spanningen op deze terreinen. Wij zien een groeiend onbegrip in het westerse deel van de Romana. Protestbewegingen en kerkverlating zijn vaak het gevolg. In ieder bisdom en parochie zijn de spanningen voelbaar. De gekozen oplossing is dan veelal dulden en zwijgen. Ik denk daarbij aan thema’s als ongehuwd samenwonen, homoseksuele relaties en de kwestie van euthanasie. Een en ander is theologisch en intellectueel onbevredigend maar zo kan polarisatie binnen de geloofsgemeenschap worden voorkomen. Al langer waren er kritische stemmen te horen van theologen en katholieke intellectuelen. Onder paus Franciscus zien wij dat ook bisschoppen en kardinalen de ruimte nemen om kritische geluiden te laten horen. Ik denk aan de reactie op de recente Vaticaanse verklaring tegen het zegenen van relaties van mensen met hetzelfde geslacht. Bisschoppen uit Vlaanderen, Duitsland en Oostenrijk plaatsen openlijk vraagtekens bij deze verklaring Het is goed om de achterliggende theologische vragen scherp te hebben. Welke definitie van traditie wordt gehanteerd? Welke spanning wordt gevoeld tussen Gods Geest en de geest van de tijd? Vanouds bestaat de gedachte vox populi, vox dei. Maar tegelijk klinkt de visie dat wie met de tijdgeest huwt, snel weduwe zal zijn (Antoine Bodar). 4. Nabije toekomst Hoe schatten wij de ontwikkelingen in de nabije toekomst in? Duidelijk is dat de kerken in het westen kleiner worden en de christelijke gemeenschap in het zuiden van de wereld nog steeds groeit. Een en ander impliceert groeiende spanningen binnen alle kerkfamilies. Binnen de Anglicaanse gemeenschap is dat manifest aan het licht getreden rond kwesties als vrouwenwijding en homoseksualiteit. De groei van het wereldchristendom in het zuidelijk halfrond doet vermoeden dat de standpunten rond de positie van de vrouw, de micro- ethiek en de seksuele ethiek eerder meer behoudend dan vooruitstrevend zullen worden. Een en ander vraagt van leiders in alle kerken veel wijsheid en stuurmanskunst. Want alleen zo kunnen kerkfamilies bijeen worden gehouden.
RkJQdWJsaXNoZXIy MzgxMzI=