In de gebedsweek voor de eenheid van de christenen hadden we elke avond een gebedsdienst in een van de vele christelijke kerken die ons dorp rijk! is. Zo kom je nog eens ergens. Gezamenlijk gebed voor de eenheid. We weten natuurlijk heel goed – en zeker de deelnemers aan deze gebedsstonden – dat “We zijn tot één lichaam gedoopt en allen doordrenkt van één Geest” (1 Kor 12) en we kennen allemaal Jezus' gebed: ”dat ze allen één zijn. Zoals U Vader in Mij bent en ik in u, zo moeten zij in ons zijn, zodat de wereld kan geloven dat U mij hebt gezonden ...” (Joh 17,21).

1517 wordt in lutherse kringen over de hele wereld als een bijzonder jaar gevoeld. Het is op 31 oktober 500 jaar geleden dat Luther zijn 95 stellingen aan de deur van Wittenberg zou hebben gespijkerd. De historiciteit daarvan wordt overigens betwijfeld. Voor lutheranen is het al heel lang een memorabele dag, die zelfs in haar dienstboek als feestdag wordt genoemd met de nodige liturgische gegevens. De liturgische kleur is rood, de lezingen zijn Genesis 15: 1- 6, Openbaringen 14: 6 – 7 en Johannes 2: 13 – 22.

Wie was Maarten Luther? Wat bewoog deze monnik? In een bijdrage in de reeks over 500 jaar Reformatie gaat Eduard Kimman dieper in op de persoon die aan het begin stond van wat uiteindelijk het protestantisme zou gaan heten.

Één van de mooie aspecten van oud-katholiek zijn is dat je steeds mag uitleggen wat “oud-katholiek” nu betekent. Meestal zijn er twee misverstanden: nee, ik ben geen “voormalig katholiek,” en nee, ik ben ook geen Piusbroeder. Een protestant ben ik ook niet, maar: Ja, ik ben wel een katholiek die zich oriënteert op de bronnen van de oude kerk en hoopt dat die helpen om de kerk steeds weer een beetje te hervormen om in het nu meer te gaan lijken op hoe ze toen oorspronkelijk bedoeld was. Oud-Katholieken hebben dus wel wat met hervorming, ook wanneer ze het eerder “herbronning” zullen noemen.

Ook de Rooms-Katholieke Kerk kan oprecht de Reformatie vieren, omdat zij haar vrucht, de concentratie op Christus en de roep om voortdurende hervorming van de kerk, in zich heeft opgenomen. „Onze opdracht is om verder te gaan op de weg, stap voor stap, zonder angst.”

Dat betoogde drs. Hendro Munsterman gisteren in Utrecht tijdens de jaarlijkse Oecumenelezing, georganiseerd door de Raad van Kerken in Nederland. Hij sprak over ”De Reformatie als uitdaging voor protestant en rooms-katholiek”. Munsterman is rooms-katholiek theoloog en doceert dogmatiek aan verschillende instellingen in Frankrijk. Tevens is hij Vaticaancommentator in diverse media.

Wat ik hoop en verwacht van de herdenking van de Reformatie voor mijzelf en mijn eigen kerk (de Protestantse Kerk van Nederland)?
Dat zij waarlijk katholiek blijft: gericht op het geheel van de kerk.

Gelukkig is de titel van deze rubriek niet viering van de reformatie, maar herdenking van de reformatie. Ik ben daar om twee redenen blij mee. Ten eerste omdat daarmee wordt aangegeven dat de diepe breuk die zich in de zestiende eeuw in de westerse kerk heeft voltrokken niet iets is om feestelijk te vieren – al hebben protestanten dat wel eeuwenlang gedaan.

Het haardvuur brandt in het gastvrije Limburgse huis. Koffie en vlaai wachten op een tandarts, een advocaat, een notaris, een dokter en dominee, genodigd voor een informeel samenzijn. Die avond komt het tot een boeiende uitwisseling van gedachten, ervaringen en dilemma’s. Want: kan een dokter nog wel goed voor haar patiënten zorgen na twee doorwaakte nachten tijdens de weekenddienst?

Na een lange periode van voorbereidingen is de herdenking van 500 jaar Reformatie op 31 oktober j.l. officieel van start gegaan in de Evangelisch-Lutherse kerk aan het Spui in Amsterdam. Daar werd ‘s morgens een bijzondere Lutherse viering gehouden en ’s middags een gezamenlijke viering onder auspiciën van de Protestantse Kerk in Nederland.

Het jaar des Heren 2017 nadert met rasse schreden. Het is het jaar waarin zowel protestanten als rooms- katholieken uitgebreid stil zullen staan bij 500 jaar Reformatie. Dat geldt ook voor mij persoonlijk als bisschop met een sterke oecumenische betrokkenheid. Al sinds mijn studententijd heeft de wereld van de Reformatie mij geboeid. En als bisschop probeer ik al jaren de banden met mijn protestantse broeders en zusters te versterken. Ik zie dat ook als vrucht van de oecumenische beweging.